ติดค้างในใจที่ไม่ได้อยู่กับลูก
ในวาระสุดท้าย

ปุจฉา

กราบนมัสการค่ะท่าน มีเรื่องขอความกรุณาชี้แนะทางสว่างให้หนูหน่อยค่ะ หนูแต่งงานมีลูกชาย ๑ คน อยู่ด้วยกันมาจนลูกชายอายุ ๒ ขวบกว่าก็ได้แยกทางกัน หนูไม่สามารถเอาลูกชายมาด้วยได้ เพราะทางพ่อเด็กไม่ยอมพาหนีตลอดหนูได้แต่ร้องไห้คิดถึงลูก แอบไปหาที่บ้านญาติของพ่อเด็กที่เค้าเอาไปฝากไว้แต่ก็มีปัญหามาตลอด น้าคนที่เลี้ยงลูกหนูก็โดนต่อว่า หนูรู้สึกไม่ดีที่ต้องทำให้น้าเดือดร้อนจึงไม่ค่อยได้ไปหาลูก นานๆ จะไปที

หลังจากนั้นหนูก็ได้แต่งงานใหม่ มีลูกชาย อีก ๑ คน ทำให้หนูไม่ได้ไปหาลูกคนแรก น้าได้โทรมาบอกกับหนูว่าลูกหนูเป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวระยะสุดท้าย หนูช็อคมากค่ะ เสียใจ สงสารลูก ตอนนั้นหนูทำงานอยู่ที่อยุธยา การเดินทางที่จะมาหาลูกก็ไกลหน่อย แต่หนูก็มาหาลูกในวันรุ่งขึ้น เมื่อหนูเห็นเค้าหนูก็ยิ่งสงสารค่ะ ตอนเย็นหนูก็กลับบ้านเพราะมีลูกอีกคนที่ต้องดูแล

ต่อมาน้าได้โทรตามให้หนูไปเฝ้าลูกแทนเพราะน้าไม่สบาย วันนั้นเป็นวันแม่ที่ผ่านมา นั้นเป็นวันแม่ครั้งแรกและครั้งสุดท้ายที่หนูได้ทำหน้าที่ของแม่ดูแลลูกคนนี้ หนูเฝ้าเค้าอยู่ ๓ วัน วันที่หนูจะกลับหนูยังจำภาพลูกได้ว่าเค้านั่งร้องไห้ตามหนูอยู่บนเตียงคนป่วย แต่หนูก็ไม่ได้เอะใจอะไร เพราะก็ห่วงครอบครัวใหม่เช่นกันกลัวจะเสียครอบครัวใหม่ไป ก็เป็นจริงๆ ดังที่หนูคิด กลับมาสามีหนูเค้าบอกว่า เค้ากลัวหนูเอาเงินไปให้กับทางบ้านนู้นหมด เค้าก็เลยขอแยกกระเป๋าเงิน มันทำให้หนูอึ้งมากค่ะ หนูจึงไม่ค่อยได้ไปหาลูกได้แต่โทรไปถามอาการ

จนมาเมื่อต้นเดือนตุลาคม หนูได้โทรไปหาตามปกติ ก็ได้คำตอบที่ดีใจ ว่าลูกจะกลับบ้านแล้ว ลูกถามหนูว่าแม่ไม่รักหนูหรอ ทำไมแม่ไม่มาหาต๊าปบ้าง หนูก็จุกที่คอทันทีสงสารลูก แต่ก็กลัวครอบครัวใหม่จะมีปัญหาอีก จึงได้แต่ตอบไปว่าแม่รักหนูนะลูก แม่จะไปหาลูกที่บ้านย่านะ นี้เป็นเสียงสุดท้ายที่หนูได้ยิน ผ่านไป ๑ อาทิตย์ หนูได้รับข่าวร้ายว่าลูกหนูเสียแล้วค่ะท่าน หนูเสียใจแต่ร้องไห้ไม่ออกเลยค่ะมันจุกอยู่ที่คอ มาที่งานศพลูก น้าก็ได้เล่าว่าลูกรอหนูเพื่อที่จะได้เห็นหน้าหนูเป็นครั้งสุดท้ายน้าบอกว่าเค้าทรมานมากเค้าไม่ยอมไปเค้าจะรอหนูจนสุดท้ายเค้าต้องบอกว่าไปเถอะจะได้ไม่ทรมาน เค้าก็จากไปทั้งที่ตาไม่หลับค่ะท่าน

หนูรู้สึกเสียใจมากที่หนูไม่ได้กอดเค้าในวาระสุดท้ายของเค้าแต่กลับได้กอดแต่ร่างอันไร้วิญญาณของลูกแทนมันทำให้หนูติดค้างในใจค่ะท่าน หนูติดหนี้ลูกของหนูหนูรู้สึกแย่มากค่ะ หนูควรทำยังไงดีค่ะให้ลูกได้รับรู้ว่าหนูเสียใจที่ไม่ได้ไปกอดเค้าเป็นครั้งสุดท้าย และความรักที่เค้าให้หนูมามันมาก มากเกินที่หนูไม่เคยรับรู้เลยค่ะท่านช่วยชี้แนะหนูทีค่ะ ขอบคุณค่ะท่าน

พระไพศาล วิสาโล วิสัชนา

การทำบุญอุทิศให้เขา เป็นวิธีหนึ่งที่คุณสามารถช่วยเขาได้ แม้เขาไปปรโลกแล้ว แต่คุณก็ยังสามารถทำสิ่งดี ๆ ให้แก่เขาได้ด้วยการอุทิศบุญกุศลให้เขา โดยอาจทำในรูปสังฆทาน

สำหรับการบรรเทาความรู้สึกติดค้างใจนั้น อาตมาอยากแนะนำให้คุณเขียน จดหมายถึงลูก บอกเล่าถึง ความรู้สึกของคุณทุกอย่างที่มีต่อเขา ไม่ว่าความรัก ความห่วงหาอาลัย รวมทั้งความรู้สึกผิด หากคุณอยากจะขอโทษเขา ก็บอกให้เขารู้ด้วย หรือ คุณจะ “เชิญ”เขามาคุยกับคุณก็ได้ โดยจินตนาการเสมือนว่าเขานั่งอยู่ข้างหน้าคุณ แล้วบอกความในใจทุกอย่างที่คุณอยากให้เขารับรู้ บอกว่าคุณรักเขาเพียงใด และเสียใจเพียงใดที่ไม่ได้กอดเขาในวาระสุดท้าย มีหลายคนที่ได้ทำแบบนี้แล้วรู้สึกดีขึ้น เพราะได้พูดทุกอย่างจนสิ้นความในใจ

หมายเหตุ: คำถามได้รับการเรียบเรียงใหม่ เพื่อความกระชับ