ทุกหน่วยงานย้ำตรงกันว่า จะเกิดคลื่นพายุประชากรผู้สูงอายุในอนาคตอันใกล้นี้ อยากเห็นการสนับสนุนให้ผู้สูงอายุแข็งแรงได้นานที่สุด มีภาวะพึ่งพิงน้อยที่สุด และเจ็บป่วยสั้นที่สุดเพื่อการจากไปอย่างสงบ โดยแต่ละหน่วยงานได้แนะนำยุทธศาสตร์และแผนงานการดูแลผู้สูงอายุในไทย ดังนี้

กรมการแพทย์ พัฒนาระบบการดูแลผู้สูงอายุแบ่งตามช่วงวัย
Pre-aging ส่งเสริมการส่งเสริมสุขภาพ การคัดกรองโรค
Healthy aging ทำเรื่องการคัดกรองสุขภาพ การป้องกันโรค
Illness aging&Dependent aging มีระบบ LTC&PC เทรนนิ่งบุคลากรมาช่วยดูแล

กรมสุขภาพจิต พบปัญหาสุขภาพจิตในผู้สูงอายุมากขึ้น เช่น ซึมเศร้า วิตกกังวล การฆ่าตัวตาย สาเหตุมาจากการอยู่ตามลำพังและโดดเดี่ยว ในขณะที่ผู้สูงอายุต้องการการพึ่งพิงมากขึ้น แต่มีผู้ดูแลในครอบครัวน้อยลง 
ทั้งนี้ มีสถิติว่าในปี 2566 ประชากรผู้สูงอายุเป็นกลุ่มที่มีการฆ่าตัวตายสำเร็จมากที่สุดด้วย นอกจากนั้นประเด็นผู้ดูแลในครอบครัวเป็นกลุ่มสำคัญที่พบปัญหาสุขภาพจิต ความเหนื่อยล้าจากการดูแลผู้สูงอายุผู้ป่วยในบ้าน 

แนวทางการดูแลสุขภาพจิตผู้สูงอายุ คือต้องทำให้ผู้สูงอายุกลับมาเชื่อมโยงคุณค่าของตัวเอง การมีชีวิตที่มีคุณค่าและความหมาย ร่วมกับการดูแลความเหนื่อยล้าของผู้ดูแล โดยกรมสุขภาพจิตจะเกาะเกี่ยวประเด็นเหล่านี้ไปกับงานอื่นๆ ของหน่วยงาน สธ. และไม่อยากหน่วยงานละเลยประเด็นสุขภาพจิต
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ได้ออกแบบระบบการคัดกรองผู้สูงอายุที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก (Early detection) สามารถคัดกรองความถดถอยของผู้สูงอายุทั่วประเทศได้ถึง 7-8 ล้านคนจากทั้งหมด 10 ล้านคน โดยใช้ระบบ อสม. เป็นหมอคนที่ 1 คัดกรองผู้สูงอายุในชุมชน พร้อมด้วยระบบการยืนยันข้อมูลและการส่งต่อแบบไร้รอยต่อจากหน่วยบริการปฐมภูมิ (หมอคนที่ 2-3)

ปัจจุบันความท้าทายงานดูแลผู้สูงอายุในสังคมไทยต้องการระบบ Aging in place หรือการสนับสนุนให้ผู้สูงวัยใช้ชีวิตที่บ้านและชุมชนให้นานที่สุด ใช้ทุนทางสังคม ความเกื้อกูลในชุมชนมาร่วมสนับสนุน พร้อมกับบูรณาการมิติด้านสุขภาพกับด้านสังคม และเห็นว่าการดูแลผู้สูงอายุในไทยไม่เหมาะกับระบบการ Nursing home เพราะคนไทยแก่จนรวย อาจทำให้บางกลุ่มเข้าไม่ถึงบริการ

กรมควบคุมโรค ทำงานด้านการป้องกันและควบคุมโรคและปัจจัยที่ส่งผลต่อสุขภาวะผู้สูงอายุ ได้เปิดเผยข้อมูลสถานการณ์บาดเจ็บที่พบมากในผู้สูงอายุคือ การพลัดตกหกล้ม การฆ่าตัวตาย ในส่วนของการพลัดตกหกล้มพบในผู้สูงอายุผู้หญิงมากที่สุด โดยมีปัจจัยสำคัญมาจากกการสูญเสียกล้ามเนื้อ 

กรมอนามัย ดูแลเรื่องการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ชะลอชรา ชีวายืนยาว สนับสนุนงานกรมสนับสนุนบริการสุขภาพเห็นว่าการประเมินคัดกรองคือสิ่งสำคัญที่สุดในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ 

บทบาทสำคัญของกรมอนามัยในการดูแลผู้สูงอายุคือการมีระบบ LTC ซึ่งเป็นการส่งผู้ให้บริการสุขภาพไปดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิงที่บ้าน หรือ Home Visit  และหนุนเสริมให้ผู้สูงอายุ ชุมชน ศาสนสถานมีส่วนร่วมในการดูแลผู้สูงอายุ เช่น การมีชมรมผู้สูงอายุ ศาสนสถานหรือองค์กรศาสนาที่ช่วยดูแลผู้สูงอายุและกลุ่มผู้ป่วยระยะท้าย รวมถึงชุมชนที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ

Take home messages จากงานเสวนา
🌻 การดูแลผู้สูงอายุต้องการการบูรณาการระหว่าง Heath care และ Social care
🌻 ชวนมาร่วมสร้างชุมชนและเมืองที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ สร้างความร่วมมือระหว่างทุกภาคส่วนในการดูแลผู้สูงอายุ
กลุ่ม Peaceful Death เป็นกลุ่มคนทำงานที่สนับสนุนการมีส่วนร่วมของทุกองคาพยพในชุมชนและเมือง ภายใต้แนวคิดและปฏิบัติการชุมชนกรุณา เพื่อมีส่วนร่วมในการดูแลผู้สูงอายุ ผู้ป่วยเรื้อรัง ผู้ป่วยระยะท้าย และผู้ดูแลให้เข้าถึงการอยู่ดีและตายดี เรามีความยินดีและชื่นชมที่หน่วยงานภาครัฐเน้นย้ำการมีส่วนร่วมของชุมชนในการร่วมดูแลกัน และพร้อมสนับสนุนและขับเคลื่อนไปพร้อมกับทุกภาคส่วน